Opis:
Maria Żwirełło
Przystań
Wystawa Pro Memoria
Galeria Lufcik
Wystawa w dniach 2-18 lutego 2024
Wernisaż 2 lutego, godz. 18:00
Prezentowane na wystawie prace pokazują drogę artystyczną malarki na przestrzeni 60 lat jej twórczej działalności, przemiany w jej widzeniu świata, różnorodność plastycznych zainteresowań, a także powracające w twórczości artystki motywy.
Główna część wystawy to malarstwo olejne, które stanowiło podstawowy nurt w twórczości Marii Żwirełło. Wystawa prezentuje też pastele, rysunki i szkice oraz kilka niepokazywanych wcześniej w Warszawie prac w skórze i dwa gobeliny – tylko dwa, w tym jeden niedokończony, bo choć tkanie gobelinów było wielkim marzeniem artystki, to ból towarzyszący pracy przy krosnach zmusił ją do rezygnacji z tego rodzaju twórczej wypowiedzi.
Tytuł wystawy – Przystań – odwołuje się do takich cech twórczości malarki, na które między innymi wskazują recenzenci, pisząc, że Refleksyjne malarstwo Marii Żwirełło pozwala nabrać oddechu i dystansu po stresach i monotonnych wydarzeniach codzienności. To przykład twórczości zapewniającej chwilę wyciszenia, wolnej od ponurych diagnoz, którymi tak obficie raczą nas sztuka i rzeczywistość. (R. Radwański), że jest to malarstwo mówiące spokojnym, jakby przyciszonym głosem, niespieszne, stroniące od łatwych i powierzchownych efektów (M. Hniedziewicz). Jednocześnie tytuł ten zachęca do zatrzymania się w codziennym biegu, do przystanięcia na chwilę, by zanurzyć się w wykreowanym przez artystkę świecie.
Obrazy Marii Żwirełło można odczytywać na wiele sposobów, każdy może w nich odnaleźć jakąś ważną dla siebie nutę, inspirującą refleksję, piękno dalekich przestrzeni, bogactwo emocji i wytchnienie od chaosu i hałasu codzienności. Zapraszam do tej niezwykłej, pełnej światła i kolorów przystani.
Hanna Godowska, córka
Fragmenty recenzji:
[…] Dla Marii Żwirełło malarstwo jest płaszczyzną osobistej, własnej opowieści o otaczającym ją świecie, o jego rozumieniu i odczytywaniu, o emocjach. Opowieści stonowanej, podejmującej wiele wątków, swobodnie się rozwijającej, spontanicznej, a jednocześnie poddanej dyscyplinie surowej, mimo że ukrytej pod urokliwością zewnętrznej warstwy wizualnej. […]
I – co najważniejsze – jest to malarstwo PIĘKNE. Choć to termin obecnie niemodny, nie waham się nim posłużyć, ponieważ od pierwszej chwili nasuwa mi się on nieodparcie podczas oglądania twórczości tej artystki. To sztuka dojrzała, wysmakowana, unikająca skrajności i nadmiernej ekspresji. Elegancka. […] Dobrze jest zostać zaproszonym choćby na chwilę do tego świata, by nasycić oczy i duszę jego wewnętrzną harmonią, jego ładem i jego pięknem, unosząc jego odbicie w pamięci i w sercu.
Magdalena Hniedziewicz
Malarstwo Marii Żwirełło to twórczość pełna ciepła, urzekająca swoistym liryzmem. […] Metafora i symbolika mają tu jednocześnie uniwersalny i dyskretny charakter. Artystka celowo pozostawiała odbiorcom szerokie pole interpretacyjnych możliwości. […] Syntetyczne pejzaże […] zaciekawiają nietuzinkowymi zestawieniami kolorystycznymi. Obrazy te ze swoją sugestią przestrzeni bez końca zachęcają do podróży, także tej wewnętrznej.
[…] Łagodny, harmonijny rytm kompozycji takich jak na przykład „Akt strzelisty” czy „Bazylika” sprawia wrażenie niemal muzyczne. Kwiaty w plastycznym ujęciu Marii Żwirełło stanowią formę hymnu na cześć doskonałości świata a także zadumę nad ulotnością wszystkiego co doczesne. […]
[artystka] należała do elitarnego grona osób, których wewnętrzny świat podziwiać możemy w całej jego pięknej złożoności. […] Sugestywny nastrój, przyjemność dla oka, przyczynek do refleksji – to wszystko znajdziemy w plastycznych dokonaniach Marii Żwirełło.
Rafał Radwański
Maria Żwirełło (1926-2017)
Maria Żwirełło, z domu Długosz, wcześnie wykazywała uzdolnienia plastyczne, jednak normalną edukację brutalnie przerwała wojna. Latem 1943 r. została wywieziona na przymusowe roboty do Niemiec. Po wyzwoleniu, wraz z innymi Polakami, znalazła się we Fryburgu (Szwajcaria), gdzie ze względu na zauważone zdolności skierowano ją do tamtejszej szkoły sztuk plastycznych.
Po powrocie do Polski w 1947 r. podjęła studia w Wyższej Szkole Sztuk Pięknych we Wrocławiu w pracowni prof. Leona Dołżyckiego. Po ukończeniu I roku przeniosła się do Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych w Sopocie. Studiowała na Wydziale Tkaniny Dekoracyjnej w pracowni prof. Józefy Wnukowej oraz na Wydziale Malarstwa pod kierunkiem prof. Juliusza Studnickiego. Po przerwie spowodowanej założeniem rodziny i urodzeniem córki, dokończyła studia malarskie w pracowni prof. Stanisława Borysowskiego. Dyplom z malarstwa uzyskała w 1957 r. Zajmowała się malarstwem sztalugowym i malowaniem tkanin dekoracyjnych, od 1968 r. wykonywała również biżuterię artystyczną, głównie srebro i bursztyn. W latach sześćdziesiątych wykonała kilka malowideł ściennych (m.in. w kinach i pasażach handlowych).
Przez wiele lat była związana z Cepelią w Gdyni, gdzie w latach 1959-1962 sprawowała nadzór artystyczny. W latach 1962-1965 była kierownikiem pracowni plastycznej w Wojewódzkim Zarządzie Kin w Gdańsku. Do 1994 roku mieszkała w Trójmieście, mocno związana z tamtejszym środowiskiem artystycznym. Potem wyprowadziła się na wieś, zimową część roku spędzała w Warszawie.
Od 20 V 1957 była członkiem Sekcji Malarskiej Okręgu Gdańskiego ZPAP – aż do likwidacji ZPAP w 1981 r. na podstawie ustaw stanu wojennego. Ponownie wstąpiła do ZPAP w 2013 r. (Okręg Warszawski).
Zawsze pełna energii i nowych pomysłów, nie pozostawała obojętna na problemy i zmartwienia przyjaciół i znajomych, spiesząc im zawsze z pomocą. Do ostatnich dni żywo interesowała się sprawami publicznymi, polityką, zachodzącymi w ojczyźnie zmianami.
Tworzyła też do samego końca, ostatnia za jej życia wystawa indywidualna miała miejsce w sierpniu 2016 r. w siedzibie ZPAP przy ul. Mazowieckiej w Warszawie.
Ważniejsze wystawy:
- 1962 Międzynarodowa Wystawa Malarstwa Kobiet, Budapeszt, wyróżnienie za pracę „Dzień dobry” (monotypia)
- 1965 wystawa prac olejnych 5 malarzy, Salon Gdański BWA w Sopocie
- 1969 wystawa wspólna z Krystyną Danielewicz-Kowalczyk, siedziba ZPAP w Gdańsku,
- 1969 wystawa indywidualna, klub SPATiF w Sopocie
- 1992 wystawa indywidualna malarstwa i biżuterii, galeria „Unique” w Hameln, Niemcy
- 2016 wystawa indywidualna Pięćdziesiąt lat – ciągłość i zmiana, Dom Artysty Plastyka w Warszawie
- 2018 wystawa indywidualna Ludzie – kwiaty – pejzaże, Galeria „Pod Okiem” w Warszawie
- 2020 wystawa indywidualna Spojrzenia, Oliwski Ratusz Kultury w Gdańsku-Oliwie
- 2023 wystawa indywidualna Ocalić od zapomnienia w Gdańsku, w ramach cyklu realizowanego przez Okręg Gdański ZPAP
Ponadto w dziedzinie biżuterii artystycznej w 1988 r. otrzymała III nagrodę (Sopot).
