Sztuka Włókna 2019. Relacja z wystawy. Nagroda im. prof. Stanisława Trzeszczkowskiego

Nagroda im. prof. Stanisława Trzeszczkowskiego

6 maja 2019 r. w Domu Artysty Plastyka, w Galerii DAP, przy ul. Mazowieckiej 11 a w Warszawie odbyło się uroczyste otwarcie wystawy Sztuka Włókna 2019 oraz wręczenie nagród im. prof. Stanisława Trzeszczkowskiego. Wernisaż otworzyły Wiceprezes OW ZPAP, Urszula Święcicka oraz Kurator Wystawy, Joanna Lohn-Zając.

„Sztuka Włókna” to cykliczna wystawa zapoczątkowana w roku 2000 przez profesora Stanisława Trzeszczkowskiego, długoletniego Przewodniczącego Sekcji Tkaniny OW ZPAP. Tegoroczna odsłona „Sztuki Włókna” jest siódmą już prezentacją najnowszych osiągnięć warszawskich twórców w dziedzinie tkaniny artystycznej.
Na wystawie pokazywane są prace pięćdziesięciu sześciu artystów wykorzystujących w swoich działaniach zarówno klasyczne techniki tkackie jak i oryginalne, wypracowane przez siebie techniki splotowe, także z zastosowaniem druku, batiku i haftu oraz wykorzystując nietypowe surowce i materiały. Prezentowani twórcy w indywidualny i przemyślany sposób podchodzą do zagadnienia twórczości tkackiej, obierając różne postawy i rozwiązania. Fakt obecności dzieł reprezentantów kilku artystycznych pokoleń świadczy o żywotności wieloletniej tradycji „Polskiej Szkoły Tkaniny”, ale również o niewyczerpanym potencjale tego medium.
(…) Wystawa „Sztuka Włókna” była przez lata wystawą towarzyszącą Międzynarodowemu Triennale Tkaniny w Łodzi. Decyzją Rady Programowej Triennale w tej edycji imprezy nie przewidziano wystaw towarzyszących. Zwróciliśmy się natomiast o objęcie naszej wystawy patronatem honorowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. MKiDN jest również fundatorem Nagrody im. Prof. Stanisława Trzeszczkowskiego.
Wystawa „Sztuka Włókna 2019″ pozwala przekonać się o dobrej kondycji polskiej tkaniny unikatowej. Cytując zmarłego w 2016 roku Stanisława Trzeszczkowskiego: „Pomimo wielu przewartościowań w świecie sztuki, tkanina autorska, albo, jak ją teraz bardziej nowocześnie nazywają, «sztuka włókna» ma się w dalszym ciągu bardzo dobrze”. [1]

Do zobaczenia za trzy lata.

Joanna Lohn-Zając
Przewodnicząca Sekcji Tkaniny

[1] Stanisław Trzeszczkowski, Tekst kuratorski do katalogu wystawy „Sztuka Włókna 2000” (fragment).

“Tkanina artystyczna stanowi swoisty fenomen. Jest od dziesięcioleci wizytówką sztuki polskiej i wraz ze sztuką plakatu należy do flagowych form ekspresji artystycznej w Polsce. (…)
Sekcja Tkaniny działająca przy Warszawskim Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków skupia twórców uprawiających tkaninę unikatową w szerokiej palecie stosowanych technik i technologii oraz przyjmowanych rozwiązań formalnych. Wspólnym mianownikiem dla działań prezentowanych na wystawie w warszawskiej Galerii DAP jest tkanina rozumiana jako obiekt splatany z nici. Ta dość lakoniczna definicja pozwala jednak artystom na wielotorową i często nieoczywistą interpretację oraz realizowanie koncepcji twórczych w odniesieniu do szerokich pól inspiracji.
Obecna, siódma już wystawa gromadzi artystów tworzących między innymi formy gobelinowe, tkaniny żakardowe, malarstwo na jedwabiu, batik, druk, aplikacje, acupicturę. Niektóre prezentowane na wystawie prace traktują tkaninę w sensie malarskim wykorzystując rozmaite podłoża do czysto płaszczyznowych zastosowań. Dzięki delikatnej materii poddającej się drganiom powietrza odwołują się do idei obiektów mobilnych o zdynamizowanej strukturze. Niektóre z prac zbudowane są z form przestrzennych jako obiekty o charakterze rzeźbiarskim. Splątane elementy rozmaitych włókien obejmują przestrzeń odwołując się do wciąż obecnej w tkaninie artystycznej koncepcji rozpowszechnionej przez Magdalenę Abakanowicz.
W prezentowanej na wystawie kolekcji zauważalna jest wielostronność artystycznych poszukiwań. Zmieniły się warunki uprawiania sztuki i jej oblicza. Dołączyły nowoczesne środki wyrazu związane z zastosowaniem nowych mediów. (…)
Warszawska wystawa to prawdziwe święto sztuki pokazujące jej różnorodne oblicza, pojemność interpretacji i wizji twórczych. Pokaz prac pozwala bliżej przyjrzeć się różnorodnym zakresom działań artystycznych pod wspólnym hasłem „Sztuka Włókna”. Wyjątkowy charakter wydarzenia gromadzi w kolejnych edycjach coraz liczniejsze grono artystów. W roku 2016 było ich czterdziestu pięciu. Tym razem w pokazie bierze udział pięćdziesiąt sześć osób. Tegoroczna wystawa prezentuje tendencje w tkaninie artystycznej na najbliższe lata, ale jest także pożegnaniem twórców współtworzących jej historię Seweryny Gugały-Stolarskiej, Tadeusza Serafina i spiritus movensśrodowiska polskiej tkaniny artystycznej Stanisława Trzeszczkowskiego.
(…) Siła prezentowanej wystawy tkwi w jej różnorodności, ale także w stale obecnym wśród jej uczestników etosie Polskiej Szkoły Tkaniny Artystycznej.
Oglądając tegoroczną odsłonę „Sztuki Włókna” należy zaznaczyć, że mimo iż w ostatnim okresie usunięta z przestrzeni publicznej za sprawą zmieniających się mód, tkanina artystyczna powinna w szerszym zakresie powrócić i zaakcentować swoją obecność przypominając o  swoich najlepszych czasach.”

fragment katalogu “Sztuka Włókna 2019”, Magdalena Janota-Bzowska, historyk sztuki

LAUREACI NAGRODY IM. PROF. STANISŁAWA TRZESZCZKOWSKIEGO

prof. Stanisław Trzeszczkowski

STANISŁAW TRZESZCZKOWSKI (1945–2016)

Absolwent Liceum Plastycznego w Supraślu.

Ukończył Studium Nauczycielskie w Ełku i Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie na Wydziale Grafiki. Studiował pod kierunkiem profesorów: Leona Michalskiego, Haliny Chrostowskiej i Andrzeja Rudzińskiego. Dyplom z wyróżnieniem w 1972 roku. W latach 1972–1997 pracuje w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego pod kierunkiem prof. Wandy Telakowskiej, założycielki tej ważnej dla wzornictwa polskiego instytucji, na stanowiskach st. asystenta, adiunkta, a w latach 1994–1997 profesora kontraktowego. Autor licznych prac teoretycznych na temat kultury i wzornictwa (ponad 50 publikacji), inicjator wystaw i sympozjów, twórca programów: „Tożsamość kulturowa we wzornictwie”, „Sztuka i Produkcja”. Założyciel nieformalnej grupy artystów malujących na jedwabiu. Od 1997 roku profesor nadzwyczajny Zakładu Projektowania Instytutu Wychowania Plastycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie. Od 1999 do 2001 roku – dyrektor Instytutu Sztuk Pięknych na Wydziale Pedagogiki i Wychowania Artystycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. W 2002 roku uzyskał tytuł naukowy profesora sztuk plastycznych. Był profesorem zwyczajnym na Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie.

Długoletni przewodniczący Sekcji Tkaniny przy OW ZPAP, pomysłodawca i kurator wystawy „Sztuka Włókna” od 2000 roku zrealizował trzy edycje i Jego dzieło jest nadal kontynuowane.

Dziedziny twórczości: tkanina, malarstwo, grafika, rysunek.

Miał ponad 60 wystaw indywidualnych, w tym 43 ekspozycji „Malarstwo na jedwabiu” .

Brał udział w około 100 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą.

Kolekcja jedwabi malowanych Jego autorstwa znajduje się w zbiorach Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi.