Grzegorz Pabel został Laureatem Nagrody im. Jana Cybisa za 2023 rok. Wystawa będąca uhonorowaniem Laureata odbędzie się w październiku 2024 roku w Galerii Domu Artysty Plastyka przy Mazowieckiej 11A w Warszawie.
Grzegorz Pabel urodził się w 1940 roku w Ostrowcu Świętokrzyskim. Ukończył malarstwo w Pracowni Jana Cybisa na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie pracował od 1967 roku. Prowadził pracownię malarstwa na wydziale Architektury Wnętrz, następnie na Wydziale Grafiki. W latach 1991-1993 pełnił funkcję prorektora ASP w Warszawie. Od 1992 jest profesorem. W latach 1996-2007 roku prowadził Galerię Studio w Warszawie. Obecnie jest związany z Wyższą Szkołą Informatyki Stosowanej i Zarządzania w Warszawie (WIT). Swoje prace prezentował na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych.
Grzegorz Pabel zajmuje się malarstwem. Zajmuje się – w pełnym tego słowa znaczeniu, bowiem ta dziedzina jest dla artysty przedmiotem badań, eksperymentów, poszukiwań i rozważań. Jest twórcą przede wszystkim obrazów olejnych i akrylowych na płótnie. Z czasem artysta zainteresował się specyficznymi właściwościami papieru tworząc prace m.in. na bibule japońskiej, tekturze i in. W zakres prac na papierze wchodzą także kolaże – paski zamalowanego papieru, pospinane szpilkami – tworzą delikatne i ulotne kompozycje. Na wystawie w Częstochowie znajdą się również przykłady malarstwa wodnego na podłożu jedwabnym. Grzegorz Pabel należy do nielicznego grona artystów tworzących tą techniką.
Obrazy artysty funkcjonują przede wszystkim jako ekspresja malarska – zdecydowany gest malarski, zamaszysty ślad na płótnie, energia. Ale to kolor jest dla Pabla, ucznia Jana Cybisa, kolorysty, elementem porządkującym i organizującym obszar obrazu. Jak podkreśla autor: kolor przekroczył granice wypełniania formy, stał się niezależny niezależnością pigmentu i uczucia. Kolor żyje własnym życiem, pulsuje. W abstrakcyjnych obrazach zobaczyć można ruch – refleksy świetlne, migotanie cieni, jak w przyrodzie.
Pytany o stałe cechy kompozycyjne swoich obrazów: wydłużony się kształt, pasmowy układ, artysta objaśnia, że służą one rozważaniom egzystencjalnym – nad nieskończonością przemijania, zmiennością rzeczy i zdarzeń, nad rozpadem.
Z przemyśleń artysty: Obraz nie przedstawia tego, „co jest”, wyraża tajemnicę jednoczącą realne z nierealnym. Malarstwo (…) wyzwoliło kolor, światło, przestrzeń. Światło, które nie jest światłem dnia, ani słońca, jest światłem obrazu, czyli światłem umysłu.
Kamienny świat, tempera, akryl na płótnie, 200×98,5, 1972 
Mała Wenus, tempera, akryl na tekturze, 35×14,5, 1978 
Rozsypujący się pień, olej na płótnie, 220×100, 1986 
Szalony wir, olej na płótnie, 220×100, 1987
(Źródło: https://galeria.czest.pl/)
O Nagrodzie imienia Jana Cybisa
Nagroda im. Jana Cybisa jest najstarszą i najbardziej prestiżową nagrodą przyznawaną w dziedzinie malarstwa w Polsce. Została ustanowiona w 1973 roku przez Okręg Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków w rocznicę śmierci Jana Cybisa, inicjatora powstania Okręgu Warszawskiego tuż po II Wojnie Światowej.
Jan Cybis był postacią niezwykle ważną w sztuce polskiej po 1945 roku. W historii zaznaczył się jako nauczyciel i mentor kilku pokoleń polskich artystów, malarz i rysownik, pedagog i publicysta, czołowy reprezentant nurtu kolorystycznego w malarstwie lat 30-ych i sztuce powojennej.
W naturalny sposób, po śmierci Jana Cybisa OW ZPAP zaczął przyznawać nagrodę jego imienia. W początkowych latach pierwszymi laureatami byli jego uczniowie lub artyści, których twórczość była bliska koloryzmowi, tj. Tadeusz Dominik, Jacek Sempoliński, Jan Bardyszak czy Jan Dziędziora. Przełomowym momentem w historii nagrody było przyznanie jej Ryszardowi Winiarskiemu (1995), którego sztuka zawierała pierwiastki konceptualizmu i była wyraźnym otwarciem się na inne style.
Obecnie nazwiska laureatów Nagrody im. Jana Cybisa to panteon polskiej sztuki współczesnej, obrazujący przekrój najważniejszych tendencji i wpływów w polskim malarstwie w ostatnim 50-leciu. Są wśród nich: Jerzy Nowosielski, Stefan Gierowski, Jan Tarasin, Stanisław Fijałkowski, Erna Rosenstein, Leon Tarasiewicz, Teresa Pągowska, Jerzy Kałucki, Wojciech Fangor, Koji Kamoji, Magdalena Moskwa, Janusz Lewandowski.
O organizatorze
Związek Polskich Artystów Plastyków jest największym w Polsce stowarzyszeniem artystów plastyków, istniejącym od 1911 r. Będący jego częścią Okręg Warszawski zrzesza ponad 1500 artystów sztuk wizualnych. Siedziba OW ZPAP, przy ul. Mazowieckiej 11a w Warszawie, jest od wielu lat miejscem spotkań środowisk artystycznych i wydarzeń kulturalnych oraz edukacyjnych. Okręg Warszawski ZPAP jest fundatorem najstarszej w Polsce, asygnowanej od 1973 r. nagrody im. Jana Cybisa, przyznawanej artystom malarzom za całokształt twórczości.
